آموزش کامل اجزا صورت سود و زیان و مثال واقعی بورس ایران
فهرست مطالب
- صورت سود و زیان چیست؟
- اجزای اصلی صورت سود و زیان
- درآمد (فروش خالص)
- بهای تمامشده کالا یا خدمات
- سود عملیاتی چیست؟
- سود و زیان غیرعملیاتی
- سود خالص چیست؟
- مثال واقعی از صورت سود و زیان شرکتهای بورسی (آپدیت ۱۴۰۴)
- صورت سود و زیان چه کاربردی برای سرمایهگذار دارد؟
- نکات مهم تحلیل صورت سود و زیان
- جمعبندی
صورت سود و زیان چیست؟
صورت سود و زیان یکی از مهمترین گزارشهای مالی است که عملکرد شرکت را طی یک دوره زمانی (سهماهه، ششماهه، نهماهه یا سالانه) نشان میدهد.
این گزارش مشخص میکند شرکت:
- چقدر فروش داشته،
- برای تولید کالا و خدمات چقدر هزینه کرده،
- در نهایت چقدر سود یا زیان ساخته است.
اجزای اصلی صورت سود و زیان
صورت سود و زیان شرکت معمولاً شامل بخشهای زیر است:
- درآمد عملیاتی (فروش)
- بهای تمامشده
- سود ناخالص
- هزینههای اداری و عمومی
- سود عملیاتی
- درآمدها و هزینههای غیرعملیاتی
- سود قبل از مالیات
- سود خالص
درآمد (فروش خالص)
درآمد شرکت شامل مبلغی است که از فروش کالا یا ارائه خدمات به دست میآورد.
این بخش اولین ستون قدرت سودسازی شرکت است.
بهای تمامشده کالای فروشرفته
بهاء تمامشده شامل هزینه تولید محصول است:
- مواد اولیه
- دستمزد مستقیم
- هزینههای کارخانه و…
بهای تمامشده – فروش خالص = سود ناخالص
سود عملیاتی چیست؟
سود عملیاتی نشان میدهد شرکت از فعالیت اصلی خود چقدر سود میسازد.
این بخش بسیار مهم است، زیرا درآمدهای غیرعملیاتی ممکن است ناپایدار باشند.
هزینههای اداری و عمومی – سود ناخالص = سود عملیاتی
سود و زیان غیرعملیاتی
این بخش شامل مواردی میشود که ارتباط مستقیمی با فعالیت اصلی شرکت ندارد:
- درآمد سرمایهگذاریها
- سود فروش داراییها
- زیان تسعیر ارز
سود خالص چیست؟
سود خالص آخرین و مهمترین عدد صورت سود و زیان است.
این بخش بعد از کسر مالیات و هزینههای غیرعملیاتی محاسبه میشود.
بیمه و مالیات – سود/زیان عملیاتی = سود خالص
سود خالص مستقیماً روی EPS تأثیر میگذارد.
مثال واقعی از صورت سود و زیان شرکتهای بورسی
در گزارش ۹ماهه ۱۴۰۳ شرکت فولاد مبارکه (فولاد) (منتشر شده در کدال)، اعداد زیر ثبت شد:
- فروش خالص: بیش از 200 همت
- بهای تمامشده: حدود 140 همت
- سود ناخالص: 60 همت
- سود عملیاتی: حدود 50 همت
- سود خالص: حدود 42 همت
این اعداد نشان میدهد «فولاد» در سال ۱۴۰۴ همچنان یکی از سودسازترین شرکتهای بازار است.
چرا صورت سود و زیان برای سرمایهگذاران مهم است؟
این صورت مالی به معاملهگر کمک میکند:
- روند سودسازی شرکت را ارزیابی کند
- پایداری سود عملیاتی را بسنجد
- اثر نوسانات نرخ ارز بر سود شرکت را تحلیل کند
- حاشیه سود شرکت را با رقبا مقایسه کند
- ریسک سودآوری آینده را شناسایی کند
نکات مهم تحلیل صورت سود و زیان
- افزایش فروش همیشه خوب نیست؛ مهم است که سود عملیاتی رشد کند.
- درآمدهای غیرعملیاتی پایدار نیستند و نباید مبنای ارزشگذاری قرار گیرند.
- کاهش حاشیه سود نشانه فشار هزینهها یا ضعف فروش است.
- نوسان ارز میتواند سود بسیاری از شرکتها را متغیر کند.
جمعبندی
صورت سود و زیان، عملکرد واقعی شرکت را طی یک دوره نشان میدهد و یکی از اساسیترین ابزارهای تحلیل بنیادی است.
با شناخت اجزا و تحلیل روند سودسازی، معاملهگر قادر خواهد بود شرکتهای سودساز و کمریسک را انتخاب کند.
