راهنمای کامل حجم مبنا سهام در بورس ایران
فهرست مطالب
- حجم مبنا چیست؟
- چرا حجم مبنا ایجاد شد؟
- حجم مبنا چه تاثیری روی قیمت سهم دارد؟
- روش محاسبه حجم مبنا
- مثالهای واقعی حجم مبنا در سال ۱۴۰۴
- نکات مهم درباره حجم مبنا
- جمعبندی
حجم مبنا سهام چیست؟
حجم مبنا سهام حداقل تعداد سهمی است که باید در طول یک روز معاملاتی معامله شود تا قیمت پایانی سهم بتواند به طور کامل از دامنه نوسان استفاده کند.
به بیان سادهتر:
اگر حجم معاملات در یک روز کمتر از حجم مبنا باشد، قیمت پایانی کمتر حرکت میکند.
حجم مبنا فقط روی قیمت پایانی اثر دارد، نه قیمت لحظهای.
چرا حجم مبنا ایجاد شد؟
حجم مبنا سهام در سالهای ابتدایی دهه ۸۰ ایجاد شد تا:
- از دستکاری قیمتی با معامله چند سهم جلوگیری شود
- ثبات بیشتری در نوسانات روزانه ایجاد شود
- معاملات با ارزش بیشتری ملاک تغییر قیمت قرار بگیرد
پیش از حجم مبنا، گاهی یک معامله کوچک باعث رشد یا افت شدید قیمت نشاندادهشده میشد.
حجم مبنا چه تاثیری روی قیمت سهم دارد؟
در صورتی که تعداد معاملات روز کمتر از حجم مبنا باشد:
- قیمت پایانی به همان اندازه که سهم رشد/ریزش داشته، حرکت نمیکند
- صف خرید یا صف فروش تأثیر کامل روی قیمت پایانی ندارد
- روند سهم کندتر و تدریجی میشود
نکته مهم:
قیمت لحظهای بدون توجه به حجم مبنا حرکت میکند.
اما قیمت پایانی که مبنای معاملات روز بعد است، وابسته به حجم مبناست.
روش محاسبه حجم مبنا
در سال ۱۴۰۴، حجم مبنا بر اساس قوانین جدید سازمان بورس معمولاً برابر است با:
حدوداً 0.0008 × تعداد سهام شرکت
و سقف آن برای بیشتر نمادها:
حداکثر معادل ۱۰۰ میلیارد تومان ارزش روز معاملاتی
در عمل، حجم مبنا را میتوانید آسانترین حالت از طریق صفحه نماد در TSETMC مشاهده کنید.
اگر مایل به آشنایی بیشتر با سایت TSETMC هستید حتما بلاگ آموزش کامل سایت TSETMC (دیدبان بازار سرمایه) رو مطالعه نمایید.
مثالهای واقعی حجم مبنا در سال ۱۴۰۴
اعداد تقریبی براساس وضعیت فعلی نمادها:
- خودرو — حجم مبنا: حدود ۷۰ میلیون سهم
- خساپا — حجم مبنا: حدود ۵۵ میلیون سهم
- فملی — حجم مبنا: حدود ۱۲ میلیون سهم
- وبملت — حجم مبنا: حدود ۹ میلیون سهم
- شستا — حجم مبنا: حدود ۲۰ میلیون سهم
نمادهای بزرگ معمولاً حجم مبنای بیشتری دارند و تغییر قیمت پایانی آنها کندتر است.
نکات مهم درباره حجم مبنا
- حجم مبنای بالا باعث کند شدن روند قیمت میشود.
- حجم مبنای کم باعث واکنش سریعتر قیمت پایانی میشود.
- در سهمهای کممعامله، حجم مبنا ممکن است مانع رشد یا افت کامل قیمت شود.
- در ETFها و شرکت های بازار پایه فرابورس حجم مبنا وجود ندارد یا قوانین متفاوتی دارد.
جمعبندی
حجم مبنا ابزاری برای جلوگیری از نوسانات کاذب و دستکاری قیمت است.
اگرچه بسیاری از معاملهگران آن را عاملی برای کند شدن روند سهم میدانند، اما در تحلیل تکنیکال و تابلوخوانی باید همیشه آن را در نظر گرفت، زیرا قیمت پایانی—مبنای معاملات روز بعد—به شدت تحت تأثیر حجم مبناست.
