آموزش کامل اجزای ترازنامه و مثال واقعی از بورس ایران
فهرست مطالب
- ترازنامه چیست؟
- اجزای اصلی ترازنامه
- داراییها چیست؟
- بدهیها چیست؟
- حقوق صاحبان سهام چیست؟
- معادله اساسی ترازنامه
- مثال واقعی از ترازنامه شرکتهای ایرانی
- چرا ترازنامه برای سرمایهگذاران مهم است؟
- چگونه ترازنامه را تحلیل کنیم؟
- جمعبندی
ترازنامه چیست؟
صورت وضعیت مالی شرکت یا همان ترازنامه یکی از مهمترین صورتهای مالی شرکت است که وضعیت کلی مالی شرکت را در یک تاریخ مشخص نشان میدهد.
ترازنامه به ما میگوید شرکت چه چیزهایی دارد (داراییها) و چه مقدار بدهکار است (بدهیها) و ارزش خالص شرکت چقدر است (حقوق صاحبان سهام).
بهطور خلاصه، ترازنامه عکس فوری از وضعیت مالی شرکت است.
صورت های مالی منتشر شده توسط شرکت های بورسی را می توانید از سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران (Codal.ir) بررسی کنید. و جهت آشنایی بیشتر با سامانه کدال بلاگ آموزش کامل سامانه کدال (CODAL) را مطالعه نمایید.
اجزای اصلی ترازنامه
ترازنامه از سه بخش تشکیل شده است:
- داراییها
- بدهیها
- حقوق صاحبان سهام
داراییها چیست؟
داراییها منابع تحت مالکیت شرکتاند که ارزش اقتصادی دارند. و به دو دسته تقسیم میشوند:
۱. داراییهای جاری
داراییهایی که در کمتر از یک سال قابل نقد شدن هستند:
- وجه نقد
- حسابهای دریافتنی
- موجودی کالا
- سپردههای کوتاهمدت
۲. داراییهای غیرجاری
داراییهایی با ماهیت بلندمدت:
- املاک و تجهیزات
- سرمایهگذاریهای بلندمدت
- داراییهای نامشهود (برند و حق امتیاز)
بدهیها چیست؟
بدهیها تعهدات مالی شرکت هستند؛ یعنی پولهایی که شرکت بدهکار است و به دوسته تقسیم می شود:
۱. بدهیهای جاری
- حسابهای پرداختنی
- وامهای کوتاهمدت
- مالیات پرداختنی
۲. بدهیهای غیرجاری
- وامهای بلندمدت
- تعهدات مالیاتی و حقوقی
حقوق صاحبان سهام چیست؟
حقوق صاحبان سهام نشاندهنده ارزش خالص شرکت است؛ یعنی:
بدهیها – داراییها = حقوق صاحبان سهام
این بخش شامل:
- سرمایه ثبتشده
- سود یا زیان انباشته
- اندوختهها
معادله اساسی ترازنامه
داراییها = بدهیها + حقوق صاحبان سهام
این معادله همیشه برقرار است و به همین دلیل به آن «ترازنامه» گفته میشود.
مثال واقعی از ترازنامه شرکتهای بورسی
بهعنوان مثال، ترازنامه شرکت فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) در صورت مالی ۹ماهه ۱۴۰۳ (منتشر شده در کدال) شامل موارد زیر بود:
- داراییهای جاری: بیش از 140 همت
- داراییهای غیرجاری: حدود 180 همت
- بدهیهای جاری: حدود 95 همت
- بدهیهای بلندمدت: حدود 35 همت
- حقوق صاحبان سهام: بیش از 190 همت
این ارقام نشان میدهد که شرکت از نظر ساختار مالی در وضعیت کمریسک و پایدار قرار دارد.
چرا ترازنامه برای سرمایهگذاران مهم است؟
تحلیل ترازنامه به معاملهگر کمک میکند تا:
- سلامت مالی شرکت را ارزیابی کند
- ریسک ورشکستگی را تشخیص دهد
- بفهمد شرکت بیش از حد بدهکار است یا خیر
- قدرت نقدشوندگی شرکت را بسنجد
- ارزش واقعی (Intrinsic Value) را بررسی کند
چگونه ترازنامه یک شرکت را تحلیل کنیم؟
برای تحلیل حرفهای، دانستن موارد زیر ضروری است:
- بدهیهای جاری / داراییهای جاری = نسبت جاری
- داراییها / بدهیها = نسبت بدهی
- رشد حقوق صاحبان سهام
- حجم سرمایهگذاریهای بلندمدت و میانمدت
- بررسی ریسک نقدینگی
هرچه بدهی کمتر و دارایی مولد بیشتر باشد، وضعیت شرکت بهتر است.
جمعبندی
ترازنامه شرکت یکی از اصلیترین ابزارهای تحلیل بنیادی است که وضعیت مالی شرکت را در یک نگاه نمایش میدهد.
درک درست داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام به معاملهگران کمک میکند ریسک را مدیریت کرده و سهام سودآورتر را انتخاب کنند.
